Opslag in de cloud – geen wolkje aan de lucht?

Beste Digibeter,

Het was deze zomer weer zó makkelijk, mijn vakantiefoto’s werden via Dropbox vanzelf veilig geüpload. Ze enstonden bij thuiskomst op mijn computer op me te wachten. Toch heb ik begrepen dat achter die onschuldig klinkende ‘cloud’ enorme energievretende datacenters schuilgaan. Kan ik mijn foto’s met het oog op het milieu maar beter weer offline halen?

Groetjes, Geen wolkje aan de lucht

Beste Geen wolkje aan de lucht,

Om je vraag goed te kunnen beantwoorden is het belangrijk eerst even helder te krijgen wat de cloud precies is. Zoals je zelf al zegt, bestaat de cloud uit ‘datacenters’ – gigantische computers die dag en nacht draaien en samen het internet vormen. De term ‘cloud’ wordt vaak gebruikt in het kader van opslag van bestanden en foto’s. Maar dergelijke servers worden evengoed gebruikt voor bijvoorbeeld internetbankieren, het versturen van je whatsapp-berichtjes en het hosten van de Genoeg-site. kortom: alles wat zich op het internet afspeelt, bevindt zich eigenlijk in de ‘cloud’.

Klimaatimpact van opslag in de cloud

Greenpeace houdt de ontwikkeling van het internet nauwlettend in de gaten en publiceerde in 2012 en 2017 uitgebreide studies naar de klimaatimpact ervan. Zoals verwacht verbruikt de snel groeiende cloud veel energie. Waar het rapport uit 2012 nog sprak over 2 procent van het wereldwijde elektriciteitsgebruik, waren datacenters vijf jaar later al verantwoordelijk voor 2,5 procent. Toch is het rapport uit 2017 een stuk positiever. Datacenters zijn de laatste jaren namelijk niet alleen groter, maar ook een stuk efficiënter geworden. Dat komt onder meer door sterk verbeterde schaalbaarheid. Daarnaast hebben vrijwel alle grote spelers in de markt, waaronder Apple, Facebook en Google, een belofte gedaan om naar 100 procent groene stroom toe te werken. Apple maakte vorig jaar bekend dit doel inmiddels bereikt te hebben. Toch waarschuwt Greenpeace ook: een groot deel van de groei van het internet zit in Oost-Azië. Daar is de aandacht voor duurzaamheid minimaal. Ook zijn er nog altijd veel grote spelers die nauwelijks inzage bieden in hun milieu-impact. Of ze proberen indruk te maken met quasi-groene claims, waaronder Twitter, Netflix en jouw geliefde Dropbox.

Maar hoe groot is nu die impact van jouw vakantiefoto’s? Dat is afhankelijk van zoveel factoren (waaronder Dropbox’ gebrek aan transparantie) dat dit onmogelijk precies is vast te stellen. Laten we aannemen dat je 2 gigabyte aan foto’s in Dropbox hebt staan (de capaciteit van een gratis account). Omdat de gegevens een aantal keer ‘over de lijn gaan’ zal het dataverkeer misschien uitkomen op 20 gigabyte. Het totale wereldwijde dataverkeer is dit jaar naar schatting 10.457.000.000.000.000 gigabyte. Daarvoor hebben de datacenters zo’n 750 terawattuur aan elektriciteit nodig. Voor 20 gigabyte zou dus zo’n 0,0014 kilowattuur nodig zijn. Dat is ongeveer een tiende van wat het kost om je mobieltje op te laden en nog geen procent van wat een koelkast per uur gebruikt. De impact van jouw 2 gigabyte in Dropbox is dus minimaal.

Duurzaam in de cloud

Als je toch iets wilt doen, kun je er in ieder geval voor kiezen je foto’s te verhuizen naar een cloudaanbieder die duurzaamheid nastreeft (Greenpeace noemt de vraag van klanten naar duurzaamheid als een van de belangrijkste factoren in de groene revolutie in de cloud). Zowel Google als Apple hebben goede gratis clouddiensten en krijgen van Greenpeace een A-label voor duurzaamheid. Maar als je serieus met energiebesparing aan de slag wilt, zijn er genoeg gebieden waar veel meer winst te behalen valt dan bij je vakantiefoto’s.