Transition Towns: verandering van onderop

NIEUWS – Samenleving

 

Transition Towns: verandering van onderop

 

Afgelopen weekend vond in Deventer het eerste landelijke congres van Transition Towns Nederland plaats.

Rob Hopkins: ‘We zijn ontworpen om onszelf overbodig te maken. Dus het is het goed als dat moment aanbreekt.’

Een van de gasten was TT-grondlegger Rob Hopkins (foto).

Centrale vraag: hoe bereid je een wijk, stad of dorp voor op een tijdperk zonder goedkope olie? Dat vereist verandering van onderop, betoogde Herman Wijffels, een van de sprekers op het congres. De Transition Towns- beweging (TT), in 2006 in Engeland begonnen door milieuactivist en permacultuurdeskundige Rob Hopkins, groeit gestaag. Wereldwijd zijn er inmiddels een kleine duizend TT-initiatieven. In Nederland zijn dat er maar liefst 83.

De driedaagse conferentie in Deventer werd in totaal bezocht door zo’n tweehonderd mensen. Door de groei en de daadkracht van de TT-beweging, worden Transition Towns in Nederland ook steeds bekender. Het congres kende een indrukwekkende lijst sprekers, onder wie grondlegger Hopkins zelf en oud-politici Herman Wijffels en Jan Terlouw. Prinses Irene stuurde een steunbetuiging.

 

Politiek is blind

‘Tegenwoordig voelen mensen zich vereerd als ze door Transition Towns worden uitgenodigd’, stelt Paul Hendriksen van TT Nederland tevreden vast.

‘Blijkbaar beseffen veel mensen wat Wijffels in zijn videoboodschap zei: alle veranderingen komen van onderop. En dat is maar goed ook, want de huidige politiek is blind voor de uitdaging van deze eeuw: zorgen dat de aarde niet nog verder verarmd.’

Overigens lopen steeds meer lokale en provinciale bestuurders wèl warm voor de Transitions Towns-gedachte. Zij beseffen dat ze burgerinitiatieven moeten koesteren, met name als er bezuinigd moet worden.

Al blijkt het in de praktijk nog moeilijk om dat in daden om te zetten. Zo vertelde Rob Hopkins tijdens het congres over een TT-groep die onder het mom van een carnavalsoptocht pas toestemming kreeg om een straat tijdelijk af te zetten voor een actie.

 

Gemeenschap

Wat Transition Towns-initiatieven concreet inhouden, bleek vooral op de tweede dag van de conferentie. Lokaal voedsel en energie produceren zijn belangrijk. In workshops konden bezoekers kennismaken met CSA (community supported agriculture), gezamenlijk moestuinieren, energiezuinige aardwoningen bouwen en koken met houtvuur door middel van een stoof.

De gemene deler? ‘Ze dragen allemaal bij aan meer olie-onafhankelijkheid en gemeenschapsvorming’, zegt Hendriksen.

 

Netwerk

TT Nederland werd afgelopen vrijdag officieel lid van het internationale Transition Towns-netwerk. ‘Doordat TT-groepen niet op zichzelf staan, wordt veel informatie uitgewisseld en inspireert men elkaar’, aldus Hendriksen.

Net als Hopkins krijgt hij talloze mails. Groepen uit Nederland, maar ook uit de rest van de wereld, beschrijven daarin voorbeelden van ludieke TT-acties. Op de websites www.transitiontowns.nl en www.transitionnetwork.org wisselen ze onderling nieuwtjes en ideeën uit.

Zo krijgt de beweging steeds meer voet aan de grond. ‘Er valt wel eens een actiegroep even stil, maar vaak wordt het dan door anderen weer opgepikt. En er komen nog altijd steden bij’, aldus Hendriksen. Behalve in Nederland zijn er ondertussen TT-initiatieven in onder andere Engeland, Ierland, Nieuw-Zeeland, België en Australië.

Toch hoopt grondlegger Hopkins dat de Transition Towns-beweging geen eeuwig leven beschoren is: ‘We zijn ontworpen om onszelf overbodig te maken. Dus het is het goed als dat moment aanbreekt.’

Tekst: Tjitske Ypma

Zie ook de reportage over Transition Town Deventer in Genoeg 81.