Deeleconomie

 

Het nieuwe delen waarbij particulieren bijvoorbeeld elkaars auto of huis gebruiken lijkt sympathiek, maar is niet meer dan een extreme vorm van kapitalisme. Dan zegt de Duitse filosoof Byung-Chul Han.
 

Deel-economie is steel-economie’ volgens filosoof Byung-Chul Han

Een lift regelen via Uber of een bed via Airbnb. Het zijn succesvolle voorbeelden van de deeleconomie. Niet afhankelijk van commerciële aanbieders; burgers helpen elkaar. Sympathiek idee, maar er klinkt ook kritiek. In Vrij Nederland vertelt de Duitse filosoof Byung-Chul Han dat de deeleconomie klassieke deugden als vriendelijkheid en gastvrijheid volledig heeft vercommercialiseerd: “Deze share-economie is juist een voorbeeld van de extreme vorm die het kapitalisme heeft aangenomen. Zelfs de community wordt uitgebuit.”

Als voorbeeld noemt hij het Duitse initiatief Wundercar, een carpoolcentrale voor ritjes binnen de stad. De ritjes zijn gratis, maar je kunt goede chauffeurs een fooi geven en een positieve beoordeling op de website. Wat een vriendendienst lijkt, is volgens Han in werkelijkheid een commerciële dienst. De chauffeurs willen niet meer dan goede beoordelingen krijgen en extra zakcenten opstrijken.

NRC-columnist Arjen van Veelen geeft nog wat voorbeelden, waaronder taxicentrale Uber. ‘Het bedrijf predikt het deel-economie-evangelie van de micro-entrepeneur: gewone mensen die als chauffeur wat extra verdienen. Maar ze zijn niet officieel in dienst. Ze kunnen zo hun werk verliezen. Uber kan zomaar de tarieven aanpassen.’ Deel-economie is steel-economie concludeert Van Veelen.Ruim 17 miljoen Amerikanen proberen als micro-ondernemers een karig inkomen bij elkaar te sprokkelen. Grote winnaars zijn de initiatiefnemers van dit soort deel-initiatieven. De geschatte waarde van Airbnb is 10 miljard dollar, die van Uber 18 miljard.

De uitspraken van Han over de deeleconomie deed hij in een interview over zijn essaybundel ‘De vermoeide samenleving’. Het hele interview – over de liefdeloosheid van het kapitalisme – is hier te lezen.

Het opiniestuk van Arjen van Veelen is (tegen betaling van 29 eurocent) hier te lezen.

Liever iets positiefs? Lees het themanummer over ruilen, delen en geven, bestel hier Genoeg nummer 97