Veertig dagen zonder nieuws (7)

Hond met krantWat ik niet had verwacht is gebeurd: ik ben afgekickt van mijn nieuwsverslaving. De eerste weken waren zwaar, maar op het laatst ervoer ik mijn journaal- en krantvrije dagen als aangenaam rustig.

Op (as)woensdag 18 maart begon ik aan mijn ‘veertig dagen geen nieuws’. Afgelopen zondag, op eerste Paasdag, eindigde de vastenperiode en daarmee ook mijn vastenproject voor 2015.

Voor ik eraan begon, was nieuws erg belangrijk voor me. Ik was er dagelijks heel wat tijd mee bezig: las de krant, keek het journaal, luisterde Radio1, checkte tussendoor verschillende nieuwsapps en keek naar actualiteitenrubrieken. Ik kon niet zonder nieuws dacht ik, maar na ruim zes weken zonder, blijkt het minder belangrijk en urgent dan ik dacht.

Je kunt allerlei redenen hebben om het nieuws te volgen. Max Novendstern  van de Harvard University maakte er een mooie lijst van:

  • Volgens filosoof John Steward Mill lezen we het nieuws omdat het onze plicht als burgers serieus nemen.
  • Volgens het blog Gawker zien we het nieuws als een vorm van vermaak.
  • Socioloog Jürgen Habermas volgen we het nieuws omdat we mee willen praten. Kennis van het nieuws helpt ons een positie te verwerven.
  • Onderzoeksjournalist Ida Tarbell zegt dat we vooral pragmatisch zijn. Nieuwsfeiten gebruiken we om onze principes te verdedigen en om beslissingen te kunnen nemen.
  • We lezen het nieuws omdat machtige mensen liegen. Het is onze verantwoordelijkheid die leugens door te prikken, aldus filosoof en activist Noam Chomsky.

Nu ik weken geen nieuws volgde, ben ik gaan nadenken over mijn reden om het nieuws te volgen. Ik heb niet één reden, maar herken me in alle vijf redenen die hierboven staan. Ik had graag – heel politiek correct – louter op de lijn van Mill en Chomsky gezeten. Maar ik herken helaas ook wat Gawker en Habermas zeggen: ik kijk nieuws als tijdverdrijf en ik soms gebruik ik het nieuws om indruk te kunnen maken op anderen. Toen ik zondagavond het achtuurjournaal keek, had ik het idee dat ze ook bij de NOS het rijtje van hierboven kennen. De helft van het toch al korte zondagjournaal bestond uit ‘Gawker’-nieuws: ‘meer mensen gaan hardlopen’ en ‘veel kinderen hebben op eerste paasdag eieren gezocht’.

Ik had graag – heel politiek correct – louter op de lijn van Mill en Chomsky gezeten.

Ga ik het nieuws afzweren? Nee. Er zit teveel burgerbesef en teveel activisme in mij om me geheel van het nieuws af te sluiten. Ik blijf het journaal kijken en blijf de krant lezen. Maar de afgelopen dagen merkte ik meteen al dat ik veel selectiever ben geworden. Nieuwsapps checken doe ik niet meer, ik ben van minstens tien naar hooguit twee nieuwsmomenten op een dag gegaan. Het is genoeg. De tijd die ik overhoud gaat naar nieuws dat officieel geen nieuws heet, maar waarvan ik me afvraag of het minder belangrijk is. Mijn lieve broertje heeft een nieuwe baan, en de meidoorn voor het huis van Genoeg-collega Martin was een paar dagen geleden ineens vol met plukjes frisgroen blad.

Lees ook:
Week 1
Week 2
Week 3
Week 4
Week 5
Week 6