Je winkelwagen is momenteel leeg!
Veertig dagen zonder nieuws (5)
Genoeg-redacteur Ilse Ariëns probeert elk jaar in de vastentijd een gewoonte te doorbreken. Dit jaar kijkt ze hoe het is om je af te sluiten van het nieuws. Geeft het je rust? Raak je in isolement?
Ilse: ‘Het is asociaal om geen nieuws te volgen, vond ik altijd. Ik ben er wat genuanceerder over gaan denken.‘
Ik heb ooit één keer een brief gestuurd naar een krant, een reactie op een andere ingezonden brief. Een lezeres had de Volkskrant gevraagd om wat meer positief nieuws te brengen. Drie van haar vriendinnen, schreef ze, lezen geen kranten meer omdat het negatieve nieuws ‘hun persoonlijke ontwikkeling in de weg staat’. Over dat laatste maakte ik me een jaar of tien geleden zo boos dat ik richting computer stampte en er een boze brief uit knalde: ‘Ik wil beslist niet pleiten voor keiharde verslaggeving, maar dat we in onze warme, veilige huiskamers af en toe met onze neus op de feiten worden gedrukt, lijkt me niet meer dan humaan ten opzichte van mensen die het een stuk minder getroffen hebben dan wij.’
Natuurlijk, ik ben journalist, en mijn man ook. De journalist, zo denken wij nog tamelijk ouderwets, brengt het nieuws niet de huiskamers binnen ter vermaak, maar om de wereld te verbeteren. De journalist levert informatie op basis waarvan de lezers hun oordeel kunnen vormen en actie kunnen ondernemen: weloverwogen een politieke stem uitbrengen, geld overmaken naar een goed doel, bepaalde producten wel of niet kopen. Als je zo over nieuws denkt, dan zie je het lezen van de krant en het kijken naar het Journaal als burgerplicht. En dan vind je het niet netjes dat mensen zich afsluiten van het nieuws. Het voelt als leven in een compound – een omheinde villawijk – terwijl om je heen mensen in armoede leven.
De journalist, zo denken wij nog tamelijk ouderwets, brengt het nieuws niet de huiskamers binnen ter vermaak, maar om de wereld te verbeteren
Van filosoof Alain de Botton verscheen in februari het boek ‘Het nieuws. Een gebruiksaanwijzing’. Daarin schrijft hij dat teveel nieuws niet goed voor ons is. Mijn idee dat nieuws kijken bij goed burgerschap hoort, vindt hij deels onzin. Veel van het nieuws doet namelijk niet ter zake en bovendien gebruiken we het voor andere doeleinden dan voor het verkrijgen van inzicht. We gebruiken het bijvoorbeeld om de eigen angst mee te bezweren. ‘Externe opschudding is misschien wel precies wat we nodig hebben om inwendige onrust mogelijk te maken.’ Hij pleit voor digitale sabbats, dagen waarop we nemen om na te denken over onszelf.
Tien jaar na mijn boze brief begrijp ik de nieuwsmijders beter. Er is ongelofelijk veel nieuws waar je helemaal niets mee kunt. Het is er de hele dag door, meer en meer. Groot nieuws zit ertussen, maar ook veel non-items (de kleur van een jurk, meningen van gewone mensen of van deskundigen die niet meer weten dan gewone mensen, speculaties over de Elfstedentocht). Ik kan me voorstellen dat je daar op een dag genoeg van hebt en denkt: wat echt belangrijk is, hoor ik vanzelf wel.
Volgende week, de laatste week van na mijn ‘veertig dagen zonder nieuws’, ga ik de spelregels veranderen: ik ga nieuws vernemen via andere mensen. Wat selecteren ze? Krijg ik ander nieuws dan wanneer ik de krant zou lezen?