Veertig dagen onverpakt – week 1

Genoeg-redacteur Ilse Ariëns probeert elk jaar in de vastentijd een gewoonte te doorbreken. Dit jaar kijkt ze of het mogelijk is om boodschappen te doen zonder verpakkingen. Afgelopen week telde ze de verpakkingen die normaal de vuilnisbak in gaan. En dat is behoorlijk confronterend.

Leven zonder afval is een bescheiden trend. Vorig jaar kreeg Nederland de eerste verpakkingsvrije winkels waar je zelf meegebrachte potjes kunt vullen met bijvoorbeeld rijst, meel en olie. En al een paar jaar zijn er blogsters als Emily-Jane Lowe, Helga Warmels en Jessie Kroon die zero waste gaan. Moest ik ook eens doen, neem ik me voor als na het koken mijn aanrecht vol staat met plastic bakjes, zakjes en potjes. Maar telkens komt er de klad in: omdat ik het druk heb, omdat de driedubbel verpakte koekjes in de aanbieding zijn of omdat ik er simpelweg niet bij stil sta.

Sinds een aantal jaren probeer ik in de vastentijd tegen een ingesleten gewoonte in te gaan. Veel dingen doe je uit automatisme, maar zou je ook zonder kunnen? Twee jaar geleden ging ik veertig dagen niet onder de douche, vorig jaar sloot ik me af voor al het nieuws. Sinds 1 januari mogen winkels geen gratis plastic tassen meer wegggeven. Als zelfs van hogerhand de afvalberg aan banden wordt gelegd, is dat een goed moment om eens te kijken of ik wat kan doen aan mijn eigen bergje verpakkingsafval. Veertig dagen onverpakt dus.

Om ons regelrecht voor te schamen zijn de 6 koekverpakkingen, waaronder de driedubbel verpakte ‘Clowntje puur’

Voor een goede nulmeting deden we hier thuis afgelopen week boodschappen zoals we dat gewoonlijk doen. Alle verpakkingen verzamelde ik in zakken. Niet alleen het restafval dat normaal in de vuilnisbak belandt, maar ook de statiegeldflessen, de papieren dozen en de glazen potjes die we altijd apart inzamelen. Drie pedaalzakken van 30 liter leverde het op, en soms ook lichte gêne.

Maar liefst 9 broodzakken, 3 kaaswikkels en 2 plastic zakken van grootverpakkingen bananen. Dat krijg je met een sportieve echtgenoot en twee volwassen zonen. Confronterend is de berg zuivelpakken: 5 melk, 4 yoghurt en 3 sojamelk. En de berg plastic bakjes van vegaburgers. Om ons regelrecht voor te schamen zijn de 6 koekverpakkingen, waaronder de driedubbel verpakte ‘Clowntje puur‘. Het is veel meer dan ik dacht. Normaal valt de berg afval niet zo op, omdat we veel scheiden. Bovendien zijn de huisvuilcontainers die de gemeente komt ophalen erg groot. Je hebt nooit het idee dat je asociaal moet proppen om je afval kwijt te kunnen.

Komende weken ga ik de verpakkingen minderen. Stap voor stap, want het is een hele klus om uit te zoeken wat de alternatieven zijn. Komende week begin ik relatief makkelijk met versproducten als groenten, fruit, kaas, brood en noten. De week erop ga ik zelf herbruikbare verpakkingen maken. Week 4 gaat over lastige producten als melk en sojamelk, week 5 over persoonlijke verzorging en schoonmaakmiddelen, week 6 over zelf de ingrediënten voor je eten maken. De laatste week ga ik er vol tegenaan om te kijken of 100 procent onverpakt mogelijk is.

Op de Facebookpagina van Genoeg zijn al heel wat mensen die met me meedenken. Er zijn volgers die zich afvragen hoe het moet met melk: neem ik een koe in mijn achtertuin? En mensen die wijzen op de dilemma’s: als de dorpswinkel alleen verpakte spullen verkoopt, stap je dan in de auto om naar de markt 15 kilometer verderop te rijden? Gelukkig zijn er doorgewinterde zero wasters die me wel tips willen geven. Is het te doen naast een baan? Is het te doen zonder stad en land af te reizen? Zonder een dagtaak te hebben aan het zelf maken van pindakaas en shampoo? Zonder gemopper van gezinsleden die absoluut hun favoriete koekjes willen eten? Je gaat het zien.

Lees verder: week 2