Kopen of laten lopen – Frituren zonder of mét vet

frituren met en zonder vetOuderwets frituren in de olie of bakken met lucht in de Airfryer? Wat levert de lekkerste friet, wat is het gezondst en wat het goedkoopst? Marieke Henselmans gaat op onderzoek uit. 

Mijn moeder bakte altijd zelf friet. Ze schilde en sneed grote aardappels en bakte ze gaar op een laag vuur in haar frituurpan. Na dit ‘voorbakken’ waren het gele slappe frieten, die vlak voor het opdienen in de hetere olie knapperig werden afgebakken. Het vet werd toen nog verkocht in blokken ossewit. En we kregen er moddervette mayonaise bij. Niet zo gezond, maar dat wisten we gelukkig nog niet. We konden ongestoord genieten van dit (volgens mij) lekkerste eten op aarde.
Toen ik op kamers ging, kwam mijn huisraad grotendeels van mijn pas overleden oma. Alleen een scherp mes en frituurpan ontbraken en die kocht ik nieuw: het mes bij de Hema, de pan bij Blokker. Beide heb ik nog steeds in gebruik. Het mes dagelijks, de frituurpan bijna niet meer.

We konden ongestoord genieten van dit lekkerste eten op aarde 

Toen er in de jaren tachtig meer bekend werd over de ongezondheid van harde vetten, schakelde ik over op zonnebloemolie. Ik vond en vind dat als je gezond, gevarieerd en vetarm eet, je af en toe (bijvoorbeeld één keer per week) best een gefrituurd gerecht op tafel kunt zetten. Wat heb ik niet allemaal verrukkelijk knapperig gebakken voor het gezin! Kroketten, kaassoufflés, tahoeblokjes (daarna gemarineerd met ketjap), aardappelpartjes, oliebollen, zelfgemaakte loempia’s en natuurlijk gewoon zelf gesneden patat. In gezonde zonnebloemolie, en met vetarme fritessaus. Ik heb wel eens ovenfrites geprobeerd in de jaren negentig, in mijn hang naar ‘iets gezonder’, maar die konden mij niet bekoren. Ze waren niet vet, maar ook niet echt lekker.

Frituren zonder vet

Dus toen in 2010 de Consumentenbond berichtte over de Tefal Actifry, was ik direct geïnteresseerd. Die zou ‘frituren zonder vet’. De Consumentenbond testte hem en liet mensen proeven, terwijl ze niet wisten of hun patatjes gefrituurd of ‘geactifryd’ waren. Menigeen koos de fryers als lekkerste. Dat deed mij de nadelen van de Actifry vergeten. Die nadelen zijn: de prijs (toen € 200, nu vanaf € 139) en het flinke formaat. Ik kocht hem, en vond hem geweldig. Met slechts een eetlepel olie een hele schaal lekker knapperige friet! Ik gebruikte hem intensief, één à twee keer per week. En toen ging hij stuk. Een paar dagen na de garantietermijn van twee jaar. Ik schreef naar Tefal en kreeg een nieuwe. Die ook stuk ging na twee jaar. Ik schreef weer, en kreeg geen antwoord. Toen kreeg ik een Philips Actifry. Die gebruik ik nog steeds enthousiast, alweer twee jaar.

Voor- en nadelen van frituren met en zonder vet

Friteuzes, te koop bij onder meer Habitas-Online.nl.

Product Wat is het Prijs Voordelen Nadelen 
 Frituurpan Ouderwetse frituurpan voor op het gas Tussen € 15 en  € 40
  • Voordelig
  • Heerlijke friet
  • Je kunt er alles in frituren
  • Onveiligheid: hete olie + vuur
  • Vet eten
  • Baklucht
  • Pan snel vies
  • Je moet erbij blijven
 Elektrische frituurpan Elektrische frituurpan.

‘Beste koop’uit recente CB test: FritelFrytastic 5150 van € 95

Tussen € 30 en € 150
  • Heerlijke friet
  • Je kunt er alles in frituren
  • Temperatuur regelbaar
  • Iets duurder
  • Vet eten
  • Baklucht hangt van soort pan af, soms kan ‘binnenpan’ in vaatwasser
Philips Airfryer Viva HD9220

(€ 145) is beste koop in recente CB test

Een kleine heteluchtoven Tussen € 66 en € 150
  • Heerlijk resultaat
  • Veel minder vet
  • Veiliger (geen hete olie)
  • Je kunt er van alles in bakken
  • Minder energie dan hele oven
  • Temperatuur en tijd instelbaar
  • Je kunt even weg
  • Bruikbaar voor kinderen
  • De prijs
  • Sommigen vinden resultaat minder lekker

Airfryer-fans

En ik ben bepaald niet de enige Airfryer-fan. Na een oproepje op Twitter en Facebook (Hoe frituur je en waarom?) vlogen reacties van Airfryer-fans me om de oren.
Esther (ambtenaar, met hovenier-man en twee tienerkinderen) gebruikt het apparaat wel drie keer per week. Of beter: haar hele gezin gebruikt het, voor aardappelen, broodjes, worstje of hartige taart. Zij vindt de grotere veiligheid een voordeel (geen hete olie) en daardoor minder vet in het eten. De kinderen kunnen zelf een broodje afbakken of een stuk hartige taart van de dag ervoor warm maken. Dingen worden niet slap, zoals in de magnetron en je spaart energie, omdat niet een hele oven hoeft te worden opgewarmd. Haar huis ruikt niet meer naar een frietkot en aardappelen kunnen al gekruid worden gebakken. Heeft de Airfryer ook nadelen? Ja: kroketjes zijn niet zo knapperig. Die haalt ze nu soms bij de Febo.

In de rubriek Kopen of laten lopen? onderzoeken Genoeg-redacteuren: Is dit product geldbesparend, milieuvriendelijk, win je er tijd mee? Is het de moeite waard om te kopen of kun je het beter laten lopen?.