Kopen of laten lopen: ijsmachientje

Ijsjesmaker ZokuEen ijskoud kunstje. Een lekker ijsje, wie kan daar in de zomer weerstand aan bieden? Jammer genoeg zijn de ijsjes die je in de winkel koopt vaak ware suikerbommen, om over de overige ongewenste 
toevoegingen maar niet te spreken. Kan dat niet anders? Jawel: lekker zelf maken. Met een simpel ijsmachientje.

Ijsjes kun je op veel manieren maken. Er zijn ook veel verschillende apparaten op de markt. Zo kun je ijs maken met een professionele ijsmachine. Maar Genoeg nam de proef op de som met een eigenwijs ijsmachientje dat geen machientje is.

Vorige zomer kochten we de Zoku ijsmaker. Er zijn verschillende modellen te koop om één of meer ijsjes tegelijk te maken. Wij kozen voor de versie waarmee je in één keer twee ijsjes maakt. Voor 30,10 euro was het apparaat van ons en konden we aan de slag. Met drie generaties uit één familie – zou de ijsliefde in de genen zitten? – onderwierpen we de ijsmaker een zomer lang aan een zware gebruikstest.

Zonder stekker

Dit ijsmachientje heeft zelf geen elektriciteit nodig, maar moet vóór het eerste gebruik 24 uur in de diepvries geplaatst worden. Daarna haal je de ijsmaker uit de vriezer vul je de vormpjes met sap, of een ander mengsel waarvan je ijs wilt maken, zoals yoghurt, vruchtenpuree of wat je maar kunt verzinnen. Je zet de bijgeleverde (herbruikbare, kunststof) ‘stokjes’ erin en na zeven minuten zijn je ijsjes klaar. De eerste keer keken we onze ogen uit, want je ziet ze letterlijk bevriezen; een grappig gezicht.
Hoe dat bevriezen zo snel tot stand komt, is moeilijk te achterhalen; de makers van Zoku geven hun gepatenteerde geheim niet prijs. Wel geeft de fabrikant de garantie dat alle gebruikte materialen gifvrij en onschadelijk zijn voor de gezondheid.

Kurkentrekker

Dan volgt de ultieme test: hoe krijgen we de ijsjes heel uit hun vormpjes? Met de ouderwetse plastic ijslollyvormpjes die je in de diepvries laat bevriezen, was dat altijd een heel gedoe. Meestal hielden we ze onder de kraan, waardoor de ijslolly al half gesmolten was voordat het ijs afscheid had genomen van het plastic omhulsel. Dat afscheid gold dan vaak ook voor het stokje, waardoor de zomerse traktatie alleen slurpend met bijpassend geklieder geconsumeerd kon worden.
Bij de Zoku wordt een slim stukje gereedschap meegeleverd dat werkt als een kurkentrekker: je draait het apparaatje met schroefdraad in het ijslollystokje totdat het er helemaal in zit. Als je dan verder draait, komt het ijsje vanzelf omhoog. Heel vernuftig bedacht en het werkt echt goed, al is er wel enige kracht voor nodig. De jongste testpersoon van de derde generatie (vier jaar oud) kreeg dit zelf nog niet voor elkaar. Maar na wat experimenteren, merkten we dat het losdraaien van de ijsjes makkelijker ging als we de vormpjes niet helemaal tot de rand vulden. Zo kon ook de jongste tester met een beetje hulp haar ijsje uit de vorm halen.
De ijsmaker kan vervolgens nog twee keer gebruikt worden, zonder dat-ie terug moet in de vriezer. Jammer is wel dat de fabrikant slechts vier ‘stokjes’ meelevert. Wil je meer dan vier ijsjes achter elkaar maken, dan moet je een extra setje aanschaffen. Ook als je meerdere ijsjes wilt maken om die in de diepvries te bewaren, heb je extra stokjes nodig. En die zijn niet goedkoop: 13 euro voor zes stuks.
Wij hebben ons daardoor echter niet uit het veld laten slaan: vier ijsjes waren voor ons drietjes genoeg en van meer ijsjes maken en die invriezen, is het nooit gekomen. De ijsjes gaan meteen op zodra ze uit hun vormpjes zijn bevrijd.

Hoe krijgen we de ijsjes heel uit hun vormpjes?

Experimenteren

De snelle bereidingstijd nodigde uit tot talloze experimenten. We maakten ware kunstijsjes door stukjes fruit in de ijsjes te verwerken. (Je ‘plakt’ eerst stukjes fruit tegen de zijkant van de vormpjes, die vriezen meteen vast, daarna vul je de vormpjes met vruchtensap of bijvoorbeeld yoghurt). Ook laagjes-ijsjes zijn leuk om te maken. Onze favoriet werd mangopuree – aardbeiensap – vanilleyoghurt. Heerlijk, en een plaatje om te zien.
De favoriet van de eerste generatie blijkt zich ook moeiteloos te laten reproduceren met deze ijsmaker. Het split-ijsje genoot in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw een enorme populariteit. Fris sinaasappelijs met van binnen romig vanille-ijs: mmm. Wij maken ze nu zelf door eerst het vormpje te vullen met sinaasappelsap. Dan wachten we drie minuten, zodat alleen de buitenste laag bevroren is. Het nog niet bevroren sap halen we uit de vormpjes (wij gebruikten hiervoor een pipetje) en vervolgens vullen we de vormpjes met yoghurt die met een beetje honing is gezoet. Heerlijk!
Was ijs eten voorheen een guilty plea-sure, nu kunnen we ons tegoed doen aan gezonde varianten. De tweede generatie is hierover bijzonder te spreken, want zij wil haar dochter graag zo min mogelijk laten wennen aan te veel suiker. Ook nodigt het zelf maken van de ijsjes uit tot experimenteren met pure smaken (zonder toevoegingen), belangrijk voor de smaakontwikkeling van een kind.

Terugverdientijd

Zijn er dan geen nadelen te noemen? Jawel: de prijs. Als je praat in termen van terugverdientijd is de aanschafprijs een minpunt.
Een doosje met negen split-ijsjes kost 3,55 euro in de winkel. De Zoku ijsmaker koop je voor de prijs van tien doosjes split-ijsjes (negentig ijsjes dus). Je moet dus wel even dooreten van je zelfgemaakte ijsjes wil je voordeliger uit zijn.
Maar daar staan veel plussen tegenover. De ijsmaker neemt weinig ruimte in (lengte 15cm,  breedte 11,5cm, hoogte 11,5cm) en kan dus standaard in je vriesvak blijven staan, klaar voor het moment dat je zin hebt om een ijsje te maken. Je weet wat je eet want je kiest zelf de ingrediënten voor je ijsje. En schoonmaken is nauwelijks nodig: de fabrikant beveelt aan om de ijsmaker gewoon na gebruik weer terug te zetten in het vriesvak. Af en toe een keer laten ontdooien en afnemen met een warm sopje is voldoende. Kortom: we zijn alle drie enthousiaste gebruikers geworden van dit ‘slimme bakkie’, dat haar eigen plekje in ons diepvriesvak heeft veroverd.

In de rubriek Kopen of laten lopen? onderzoeken Genoeg-redacteuren: Is dit product geldbesparend, milieuvriendelijk, win je er tijd mee? Is het de moeite waard om te kopen of kun je het beter laten lopen? Deze aflevering van het ijsmachientje was te lezen in Genoeg 113.