De lente is weer begonnen! Het is dan extra leuk om een wandeling te maken. Dit hoeft helemaal niet ver weg te zijn, in een stad bij jou in de buurt kun je vaak al meerdere mooie wandelingen maken. Wij delen daarom een aantal websites waar je verrassende wandelroutes kunt vinden!
1. ANWB eropuit
Via de website van ANWB kan je veel tips en wandelroutes vinden. Deze wandelroutes verschillen van 7 tot 15 km. Om het nog makkelijker te maken heeft de ANWB een handige app waar je zelf stadswandelingen kan bekijken. Deze app heet ANWB Eropuit en is te downloaden via de Appstore of Google Playstore. De app biedt meer dan 200 wandelroutes aan, daarnaast kun je ook je eigen wandel-of fietsroutes samenstellen. Tip: bewonder de Street Art van Nederland met deze wandelroutes!
2. Natuurmonumenten
Natuurmonumenten biedt zowel wandelingen in natuurgebieden aan als wandelingen waar je langs kastelen of andere monumenten loopt. Op de website kan je zelf een wandelroute kiezen in een categorie naar jouw keuze. Ondanks dat de app waar je de wandelroutes kon vinden niet meer bestaat, zijn deze routes nog wel op de website op te zoeken. Via Google Maps kun je zo de routes op je telefoon zetten. Natuurmonumenten heeft wandelingen van 2 tot 5 km maar ook wandelingen van 12 km. Wil je liever de routes op papier lezen? Dat kan ook! Kies via de website een routeboekje uit voor jouw gewenste regio en het wordt gratis via de post opgestuurd.
3. City Routes
Leer onder andere de historische kanten van Delft, Utrecht of Wijk bij Duurstede kennen met deze leuke wandelroutes! Bij City Routes kun je zelf kiezen waar je meer over zou willen weten tijdens de wandeling. Zo kan je kiezen uit stadswandelingen met als thema: kunst, historie, natuur of architectuur. De meeste wandelingen zijn 3 tot 5 km, waardoor deze erg toegankelijk zijn. Bij City Routes kun je ook met een klik op de knop de routekaart openen met Google Maps, wel zo makkelijk!
4. NS-wandelroutes
Wist je dat NS ook wandelroutes aanbiedt? Van korte wandelingen van 5 kilometer tot langere wandelingen van 10 of 15 km loop je van station naar station. Behalve wandelingen in de natuur, biedt NS ook wandelroutes in verschillende steden aan. Daarbij geeft NS tips voor leuke restaurants of cafés die je onderweg tegenkomt en waar je een kopje koffie kan drinken! Tip: Lees ook het artikel van Genoeg met 5 mooie wandelingen in Nederland, waar je met het ov naartoe kunt!
Voor Mieke en Gerard is op een biologische en diervriendelijke manier ‘boeren’ de meest logische manier. Op hun boerderij doen ze er alles aan om de dieren zoveel mogelijk hun natuurlijke gang te laten gaan. Zo wordt er geen gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen, krijgen de dieren biologisch voer, en blijven de kalfjes langer bij de koe. Dit kost veel energie maar toch houden ze hun visie scherp: ‘Ons doel is om zo dicht mogelijk bij de natuur van het dier te blijven.’
Mieke en Gerard woonden tot 2019 in Drenthe. Daarna verhuisden ze naar Warmond, waar Mieke oorspronkelijk vandaan komt. In Drenthe hadden zij al een biologische boerderij en in Warmond hebben zij dit doorgezet. Nu heeft het stel een veelzijdige biologische melkveehouderij met koeien, schapen, varkens en geiten. ‘Voor ons is het de meest logische stap om het zo door te zetten,’ vertelt Mieke.
Natuur van het dier
Het streven naar een zo veel mogelijk biologische manier van werken is het belangrijkste doel. Om dit te bereiken heeft het stel verschillende stappen gezet. Zo vertelt Mieke: ‘We gebruiken geen kunstmest, geen bestrijdingsmiddelen en we geven de dieren biologisch voer. Daarnaast mogen de koeien de horens houden. Bij andere boerderijen worden vaak de horens van de koe weggehaald, omdat koeien elkaar anders kunnen verwonden. We hebben daardoor de stal moeten aanpassen zodat er meer ruimte is voor de dieren. Ik begrijp dat sommigen er daarom voor kiezen om de horens weg te halen, omdat een grotere stal weer een investering is. Maar wij vinden juist dat we het systeem aan de koe moeten aanpassen en niet de koe aan het systeem. We willen zo dicht mogelijk bij de natuur van het dier blijven’.
Kalfjes bij de koe
Eén van andere biologische stappen die Mieke en Gerard op de boerderij hebben gemaakt, is dat ze sinds 2022 kalfjes langer bij de koe houden. Bij reguliere boerderijen gaan de kalfjes meteen weg, terwijl bij Mieke en Gerard alle kalfjes drie maanden bij de eigen moeder-koe blijven. Waarom hebben ze deze stap gemaakt? Mieke: ‘Voor de koe is het meest natuurlijk als het kalfje erbij mag blijven. Wij vroegen ons af ‘waarom halen we ze weg?’ Dat is puur omdat het systeem in Nederland en in de wereld zo is gemaakt, het is economisch gezien de beste keuze. Maar er wordt niet gekeken naar het dier. Wij wisten dat als we onze visie wilden behouden, dat we dit ook moesten aanpassen.’
Voor- en nadelen
De kalfjes bij de koe houden is een enorme verandering, maar het heeft ook veel voordelen. Zo hebben de kalfjes onder meer een verhogende weerstand, zijn ze minder snel ziek en vertonen ze meer sociaal gedrag. Verder brengt de vroege scheiding van kalf en koe veel stress met zich mee, door de kalfjes langer bij de koe te houden neemt deze stress ook af.
Welke veranderingen heeft Mieke gemerkt toen zij ervoor kozen om de kalfjes bij de koe te houden? ‘Het duurt langer voordat kalfjes aan mensen wennen, omdat ze langer bij de koe blijven. De nieuwe koeien zijn daardoor niet meer zo afhankelijk van mensen als de vorige generatie koeien, omdat ze niet door de mens gevoed zijn. Het kost daarom veel inzet om de kalfjes te laten wennen aan mensen. De kalfjes die langer bij de koe blijven groeien wel sneller. Dat is een pluspunt, maar ze drinken ook meer melk waardoor we minder melkproductie hebben. Maar heel belangrijk voor ons: ik denk wel dat onze koeien er blijer van worden!’
Energie en inzet
Volgens Mieke gaat het biologisch boeren goed maar economisch gezien is het niet de beste keuze. ‘Het kost veel energie en inzet om er een goed bedrijf van te maken. Als je economisch kijkt, zijn we eigenlijk knettergek bezig’, vertelt ze met een lach.
Vooral de stap van de kalfjes langer bij de koe houden is een grote verandering geweest waardoor zij het systeem moesten aanpassen. ‘De kalfjes bij de koe houden, is een uitdaging omdat je je niet meer aan het standaard systeem houdt. De vaars-en stierkalveren blijven bijvoorbeeld de hele zoogperiode bij ons. Na drie maanden kunnen zij niet meer naar de normale of biologische kalveropfokbedrijven. Daarom moesten wij op zoek naar nieuwe kalvenfokkers om onze stierkalveren kwijt te kunnen. Dan zie dat als je een deel van het systeem wilt aanpassen, je eigenlijk alles moet aanpassen.’
Biologische producten van de boerderij
Het stel verkoopt ook verschillende producten van eigen boerderij. Van yoghurt en ijs tot vla en melk. Een deel verkopen zij in hun eigen winkel en het andere deel bij vijftien andere winkels en dit aantal is groeiend. Toch merkt Mieke ook hierbij de impact van de kalfjes langer bij de koe houden. ‘De kalfjes drinken een derde van de melkproductie op. Hierdoor houden we zelf maar een klein beetje over. Je mist daardoor veel inkomsten omdat we niet aan het aantal liters kunnen voldoen. Daarom proberen we zo veel mogelijk melk zelf te verwerken, zodat we dit systeem kunnen volhouden.’
Tip: wil jij melk van een boerderij die kalfjes bij de koe houdt? Kijk dan eens naar deze website!
Toekomst
Voor nu blijven Mieke en Gerard hun visie volhouden. Mieke: ‘Ons streven blijft om zo dicht mogelijk bij het natuurlijke gedrag van het dier te blijven. We kunnen bijvoorbeeld nog de stal aanpassen zodat de koeien in de winter niet op beton hoeven te lopen. Ik denk dat we de grootste stappen al hebben gezet, maar er kan altijd nog meer veranderen’.
De lente is weer begonnen! Van 15 t/m 24 april vindt de Nationale Bijentelling plaats. Deze tien dagen staan in het teken van het tellen van bijen, een groot aantal van de bijensoorten wordt namelijk bedreigd. Het is iets wat Wouter Hasekamp ook zag. Hij begon daarom als imker het bedrijf Bijenbaas, waar ze bijen op een natuurlijke manier houden en zo meer bijdragen aan biodiversiteit.
Al die jaren had hij een oud boekje op de plank liggen met hoe je imker kunt worden. Het was een idee van Wouter toen hij achttien jaar was. Toch bleef het boekje in de kast liggen. Tot een aantal jaar geleden zijn dochter vertelde dat het slecht met de bijen ging. Ze stelde de vraag: ‘Wat gaan we hieraan doen?’ Dit zette Wouter aan het denken, waardoor de volgende dag al een plan ontstond om bijen te gaan houden. ‘We hebben ons verdiept in het onderwerp. We zijn begonnen met twee bijenkasten en dat is uitgegroeid tot duizenden bijenkasten. Het grootste probleem voor het hoge aantal bedreigde bijensoorten zijn de bestrijdingsmiddelen die voor de gewassen worden gebruikt en de natuurlijke vijanden als de parasieten’, vertelt Wouter.
Wouter begon zo met een samengesteld team het bedrijf Bijenbaas waar ze ook hun eigen honing verkopen. Het doel? Bijen zo veel mogelijk in eigen waarde laten en verder bijdragen om de biodiversiteit te verbeteren. ‘Als we de honing verkopen, kunnen we van de opbrengst stukjes grond kopen, waar we weer bijenkasten kunnen neerzetten en daarmee de biodiversiteit kunnen stimuleren.’
Natuurlijke werkwijze
Wouter vertelt dat Bijenbaas een natuurlijke werkwijze aanhoudt, hoe ziet dit er in praktijk uit? ‘Wij kiezen niet voor bestrijdingsmiddelen, daarnaast proberen we zo min mogelijk gebruik te maken van plastic. We grijpen weinig in bij de bijenvolken. Ik denk namelijk dat we onze eigen invloed niet moeten overschatten, ze hebben duizenden jaren zonder ons geleefd. Het enige wat we doen is dat we ervoor zorgen dat we de bijen houden op plekken waar voldoende eten is en geen gebruik wordt gemaakt van bestrijdingsmiddelen.’
Eigen honing
De honing van Bijenbaas is helemaal natuurlijk en verschilt daarmee met de honing van de supermarkt. Wouter: ‘Honing van de supermarkt is gepasteuriseerd en verhit tot 70 graden. Het bevat vaak veel suiker en eiwitten. Bij een aflevering van Keuringdienst van Waarde is ook besproken dat honing van de supermarkt soms aangelengd wordt met siroop. Bij ons wordt de honing alleen gezeefd en gaat het in een potje, er wordt voor de rest niks mee gedaan.’
Nationale bijentelling
15 t/m 24 aprilstaat in teken van de Nationale bijentelling. Mensen worden opgeroepen om in de tuin, balkon of andere groene plek een half uur bijen te tellen en het totaal aantal bijen door te geven. De Nationale Bijentelling is in het leven geroepen omdat 50 procent van de bijensoorten wordt bedreigd. Bijen zijn onder meer belangrijk voor de bestuiving van 80 procent van de planten die wij eten.
Zelf je tuin bijvriendelijk maken?
Bijen vormen dus een belangrijk onderdeel van de biodiversiteit en zijn daarmee onmisbaar. Er zijn daarom veel dingen die je kunt doen om je tuin bijvriendelijker te maken. Hierbij deelt Wouter een paar tips:
Haal een paar tegels uit de tuin en plant veel kleurige inheemse en biologische bloemen. Via de website van Bijenclub kun je zien welke bloemen en planten in welke maanden het beste bloeien!
Heb je veel plek in de tuin? Plaats bomen en/of struiken.
Veel mensen hebben hekken om de tuin staan. Maar heggen zijn beter voor de natuur en heel makkelijk aan te leggen. Behalve voor bijen zijn deze heggen ook interessant voor andere insecten of vogels. Als veel mensen voor heggen in plaats van hekken zouden kiezen, zou het probleem van de biodiversiteit een stuk kleiner worden.
In de toekomst blijft Wouter doorgaan met Bijenbaas om zo zijn eigen steentje bij te dragen met het herstellen van de natuur. Hij vertelt: ‘Ons doel is om te blijven bijdragen aan de biodiversiteit en daarbij een beetje uit te breiden. We zien dat er steeds meer interesse voor biologische honing is en we verkopen meer op regionaal niveau.’
Winactie
In samenwerking met Bijenbaas mogen wij twee honingpakketen weggeven! Het pakket bestaat onder andere uit verschillende soorten honing en een paar andere leuke verrassingen. Kijk op onze site hoe je kunt meedoen aan deze winactie:
Wilma van Stek (61) houdt zich al langere tijd bezig met het klimaat. Met het oog op de toekomst heeft ze haar levensstijl aangepast om zo te denken aan het milieu, en zij moedigt anderen aan om hetzelfde te doen! Wij spraken met haar over hoe jij zelf een duurzame levensstijl kunt toepassen.
Wilma vertelt dat velen denken dat duurzame keuzes maken ingewikkeld of duur is, terwijl dat helemaal niet zo hoeft te zijn, benadrukt ze. ‘Je levensstijl veranderen hoef je echt niet perfect te doen. Alle kleine stappen die je wél zet helpen al. Als genoeg mensen zulke stappen maken, heeft dat toch impact. Ik wil mensen laten zien dat er veel mogelijk is zonder al te veel kosten te maken. Het is belangrijk om dichtbij jezelf te blijven en in je omgeving te kijken wat je kunt veranderen en hoe je anderen daarbij kunt inspireren’.
Anderen inspireren
Via onder andere haar website helpt Wilma anderen om een meer duurzame levensstijl te kiezen. Wilma: ‘Ik schrijf blogs op mijn website en ik geef coaching en training op dit gebied. In juli breng ik een boek uit waar ik ook tips deel om je levensstijl te verduurzamen. Een boek dat mij daarvoor erg heeft geïnspireerd is onder andere Verborgen Impact van Babette Porcelijn.’
Duurzame levensstijl
Berichten over klimaatverandering, verhogende uitstoot van broeikassen en vervuiling van de natuur hebben ervoor gezorgd dat Wilma heeft gekeken hoe ze haar levensstijl kon aanpassen. ‘Ik ben vegetarisch gaan eten, doe langer met mijn spullen en ik kijk kritischer naar wat ik koop. Ik kijk of ik wel echt nieuwe spullen nodig heb. Verder heb ik mijn huis helemaal verduurzaamd. Mijn huis is geïsoleerd en ik ben van het gas af. Ik heb een warmtepomp en zonnepanelen. Dat is dan wel een grotere investering waar je voor moet sparen’, vertelt ze. Wilma is zich ervan bewust dat niet iedereen hiervoor de middelen heeft. In haar boek belicht ze daarom ook vooral aspecten in het leven die eenvoudiger of goedkoper aan te passen zijn.
Foto: Wilma van Stek
Concrete tips
Maar hoe kan je je levensstijl op een simpele en milieuvriendelijkere manier verbeteren? Hierbij een aantal concrete tips van Wilma:
Let op je voeding. Kies er bijvoorbeeld voor om vegetarisch te gaan eten.
Verminder je energieverbruik, door gebruik te maken van groene stroom zoals van zonnepanelen.
Kijk kritisch naar je spullen voordat je iets nieuws koopt. Veel spullen verdwijnen namelijk in de kast, zonder je er meer naar omkijkt.
Koop verzorgingsspullen die geen microplastic bevatten. Met de app Beat the microbead kun je de labels van producten scannen en zien of het product microplastic bevat.
Kijk bij het kopen van producten naar de duurzame variant of merken waarbij natuurlijke ingrediënten worden gebruikt.
Je kunt onderzetters natuurlijk kopen in de winkel maar het is veel leuker om ze zelf te maken. Met deze DIY van Desiree de Vreede laten wij jou stap voor stap zien hoe je deze gekleurde onderzetters zelf van klei kunt maken!
Wat heb je nodig?
Polymeer klei
Liniaal
(Deeg) roller
Mesje
Een rond vormpje of een glas
Stappenplan
Kies twee kleuren polymeer klei uit naar keuze. Maak van beide kleuren twee kleine bolletjes en leg deze op jouw werkblad neer.
Pak een deegroller erbij en rol de klei uit tot je een dunne plak hebt.
Maak met een liniaal drie tot vier dunne strookjes van beide soorten klei.
Snijd met behulp van een mesje en liniaal van deze strookjes vier tot vijf blokjes uit. Doe dit met beide kleuren klei.
Zet de beide kleuren blokjes klei om en om naast elkaar tot je een geblokt patroon hebt. Na vier blokjes maak je de volgende rij eronder. Tot je een rondje hebt van ca. 16 blokjes.
Rol met de deegroller over de klei heen tot je weer een zelfde soort plak hebt.
Pak een ronde uitsteekvorm erbij en steek de klei uit zodat je een mooie onderzetter hebt. Als je geen ronde uitsteekvorm hebt kan je ook de bovenkant van een glas gebruiken om de klei uit te steken!
Bak de onderzetters af in de oven op ongeveer 130 graden voor 20 minuten.
Haal de onderzetters uit de oven en ze zijn af!
Deze tutorial is afkomstig van Desiree van haar blog Budgethome. Via Instagram en haar website laat zij zien hoe je op een betaalbare manier het interieur van je huis kunt opvrolijken! In het huidige nummer van Genoeg Magazine (lente 2024) staat een artikel met Desiree met ook een leuke DIY. Bestel dit nummer van Genoeg om het artikel te lezen!