Een biologische mini-moestuin? Daar kan Kim je alles over vertellen!

Wij gingen langs in de moestuin van Kim, oftewel Moesmeisje. Kim is een nieuwe redacteur voor Genoeg Magazine en zij gaat allerlei leuke en handige tips met je delen voor het onderhouden van een super moestuin! Bij Kim bloeit en zoemt het in ieder geval volop en er wordt lekker veel geoogst. In dit artikel lees je alvast wat meer over Kim en haar moestuin. En om je een voorproefje te geven van haar nieuwe rubriek deelt ze ook wat handige tips!

Hoe zorg jij voor een milieuvriendelijke moestuin?

‘In mijn moestuin is alles biologisch, dat is hier ook de richtlijn. Dus ik gebruik biologische zaden. Verder spit ik niet, dus ik woel de grond niet om zodat alle diertjes lekker kunnen blijven zitten. Ook gebruik ik organisch materiaal, zoals compost en gewied onkruid dat ik laat liggen om de bodem te voeden. En ik gebruik zeker geen ‘gif’ zoals bestrijdingsmiddelen en geen kunstmest. Wat ik daarnaast ook heel belangrijk vind is om ook aan de insecten te denken. Bijen heb je nodig om je gewassen te bevruchten, dus ik plant veel bloemen en kruiden voor de insecten.’

Bijtje op een bloem in de moestuin van Kim in Utrecht.

Hoe staat jouw moestuin erbij deze zomer?

‘Door alle bloemen en zo’n 30 soorten groenten en kruiden zoemt en bloeit het nu volop in mijn moestuin. Nu in het hoogseizoen kom ik hier drie keer per week. Het liefst zou ik iedere dag komen, maar daar heb ik helaas geen tijd voor! En ik neem iedere keer weer van alles mee, zo oogst ik nu erg veel courgettes. Dus zelfs op 15 vierkante meter kun je héél veel zaaien en oogsten. Wel hebben we dit jaar heel veel last van slakken… Het zijn er nog nooit zoveel geweest als dit jaar. Mensen doen van alles om van de slakken af te komen, ook heel dieronvriendelijke methoden zoals verdrinken en doormidden knippen. Zelf kan ik dat niet! Ik raap ze op en zet ze weer uit in een plantsoen waar geen (moes)tuinen zijn.’

Benieuwd waarom je slakken beter niet met havermout kunt bestrijden? Een reel van Kim daarover kun je via haar Instagram terugkijken.

Hoe is jouw account –Moesmeisje heeft nu 16K volgers– zo’n succes geworden denk je?

‘Bij mij gaat eigenlijk alles spontaan en organisch, want ik ben geen planner. Ik had mijn moestuintje en heb toen spontaan een Instagram-account aangemaakt om daarover te kunnen delen. Samen met mijn vriend bedacht ik de naam, Moesmeisje, dat klinkt grappig en is makkelijk te onthouden. In corona-tijd merkte ik dat ik ineens ook veel meer bezoekers op mijn site kreeg. Tuinieren was in die periode een heel fijne afleiding en het is nog populairder geworden. Toch had ik nooit verwacht dat het zo’n succes zou worden!’

Op bezoek in de biologische mini-moestuin van Kim in Utrecht.

Inmiddels is het leven weer druk en werkt iedereen weer. Wordt zo’n moestuin dan geen last?

‘Voor mij is de moestuin nooit een moetje. Ik heb ADHD weet ik sinds kort, en ik heb de tuin echt nodig om te ontspannen en even niet duizend gedachten tegelijk te hebben. Dus voor mij is de moestuin nog steeds heel fijn om tot rust te komen. Ik denk ook dat het steeds populairder wordt omdat mensen zich ervan bewust worden dat de landbouw zoals we die nu bedrijven, echt niet goed is voor de aarde, bodem en dieren. Met zoveel kunstmest en ‘gif’ zoals bestrijdingsmiddelen. In je eigen moestuin kun je dat anders doen.’

Je bent geen planner zei je net. Hoe doe je dat in de moestuin?

‘Voor de moestuin heb ik wel een moestuinplan! Dit jaar probeer ik dat voor het eerst wat meer los te laten maar in het begin hield ik me daar strak aan. Na zoveel jaren weet ik inmiddels ook wel wat ik wanneer moet zaaien en oogsten. Maar nog steeds heb ik een uitgeprint A4’tje met wat ik welke maand moet zaaien. Als je dertig groenten kweekt is dat overzicht toch wel heel handig.’

Jij komt tot rust in je moestuin. Wat brengt het tuinieren jou verder?

‘Ik zeg altijd: een moestuin is één grote cursus in omgaan met teleurstellingen. Zoals met de slakken dit jaar. Het is voor mij ook slikken dat ik acht keer iets zaai en het dan wéér helemaal weg is. Maar ik vind dat een mooie metafoor voor het leven: niks is te plannen, dus ook je moestuin niet. Mensen doen net of het leven maakbaar en te plannen is, maar dat is natuurlijk niet zo.’

Wat raad je mensen aan die willen beginnen met een moestuin?

‘Mijn belangrijkste tip is: wees niet te perfectionistisch. Verwacht niet dat alles in één keer goed gaat en probeer juist te genieten van het proces. Dat is voor veel mensen moeilijk want je gaat toch tuinieren voor een goede oogst. En als dat dan niet lukt… Maar dat hoort er echt bij met een moestuin. Van een moestuin leer je omgaan met teleurstellingen en dat niet alles gaat zoals jij wilt. Het maakt je nederig en dat is denk ik niet verkeerd in het leven.’

Wat zijn volgens jou top-gewassen in de moestuin, ook als je wat minder ruimte hebt?

‘Als je net begint en je hebt wat minder ruimte, dan zijn groenten die weer aangroeien heel handig. Zoals pluksla. Normale kropsla trek je eruit en dan is het weg, pluksla knip je net boven de grond af en dan groeit het weer aan. Dat kan dus ook met raapsteel, rucola, winterpostelein en snijbiet. Die zijn allemaal heel handig. Je zaait één rijtje en daar kun je maanden van oogsten. Van palmkool kun je zelfs twee jaar lang oogsten.’

Moestuin tips van Kim op een rijtje:

  • Ga je net beginnen met moestuinieren? Wees dan niet te perfectionistisch, verwacht niet dat alles goed zal gaan en probeer te genieten van het proces.
  • Milieuvriendelijk tuinieren doe je met: biologische zaden en planten, organisch materiaal, en veel bloemen en kruiden voor de insecten. En natuurlijk zonder gif.
  • Last van slakken? De meest diervriendelijke methode is rapen en uitzetten in een gemeenteplantsoen.
  • Maak een moestuinplan, zeker in het begin. Zo weet je wat je iedere maand kunt zaaien, uitplanten en oogsten.
  • Minder ruimte? Denk aan gewassen die weer aangroeien, zoals pluksla, raapsteel, rucola, snijbiet en winterpostelein.
  • Lekker koken met oogst uit de moestuin? Kijk dan eens bij de recepten van Kim!

Leven met genoeg: hoe doen anderen dat?

Leven met genoeg. Het klinkt mooi maar hoe doe je dit? Wat is genoeg? Voor inspiratie is het soms fijn om bij anderen binnen te kijken. Dat kan in de rubriek ‘Leven met genoeg’. Laat je inspireren, leef mee en kijk ongegeneerd mee met andere Genoeg-ers! Deze week kijken we binnen – of eigenlijk buiten – bij Lisa Moll (29). Zij heeft zelf haar tuin verbouwd en kweekt er nu groenten en fruit.

Van tegeltuin tot moestuin: zelf je tuin verbouwen

Een mooie grote moestuin. Is dat niet het ideaal van iedereen? Alleen, hoe komt je eraan? Nou daar heb ik wel antwoord op: in je eigen voor- en achtertuin! En de verbouwing kun je prima zelf doen, met misschien wat hulp van familie en vrienden. Ik zal je meenemen in de verbouwing van mijn eigen tuin.

Eerst even over die voortuinen. Mensen vergeten volgens mij vaak dat ze die ook kunnen gebruiken. Ik zou zeggen: eigen je voortuin weer op en kweek erin! Hij is er echt niet alleen voor de buren. En denk je nu ‘Maar een moestuin staat er maar kort mooi bij’? Dat denken wel meer mensen, maar eerlijk is eerlijk: al die hortensia’s staan er ook niet het hele jaar mooi te bloeien.

Lisa in haar voortuin, buiten het moestuin-seizoen

Ook wij hadden een betegelde voor- en achtertuin. Nu kweken we groenten en fruit aan huis waar we het hele jaar van kunnen eten. De ‘verbouwing’ van de tuin deden we zelf. Zo hielden we de kosten ook lekker laag. Aan één kant van de voortuin heb ik een strook tegels weggehaald en daar aarde in gedaan. Dit is echt heel simpel en kun je in een middagje doen. Aan de andere kant in de voortuin hebben we ook tegels weggehaald en daar een kleine ophoging gemaakt, een klein wandje. Dat deden we met tegels die we tweedehands via familie krijgen en dit duurde ongeveer een dag om te maken. Daar staan straks de iets hogere planten in aarde.

Tip: alles lezen over Lisa en haar moestuin? Lees dan dit interview.

Verder zie je vooral veel bakken in mijn voortuin. Om honden uit de tuin te houden, is hij aan de voorkant omringd met stenen bakken. Deze worden echt overal gratis aangeboden en kun je ook makkelijk stapelen. Dáárvoor staan weer allemaal emmers en bakken, vol met moestuinplanten. Dit is ooit zo ontstaan door de betegelde tuin, maar eigenlijk is het ideaal. De bakken heb ik gratis van een hovenier overgenomen, die hebben ze vaak over als restafval nadat ze een tuin hebben aangelegd. Maar zelfs emmers kun je prima gebruiken. Alleen even de handel verwijderen en onderin gaten boren, want het overtollig water moet wel weg kunnen. Dit is ook goedkoop en ze zijn heel stevig, mijn emmers gaan nu al 5 jaar mee. Extra voordeel vind ik dat je ze makkelijk kunt verplaatsen als je een keer een andere indeling wilt.

Ook hebben we 3 grote bogen richting de voordeur geplaatst, vanuit bakken groeien daar dingen omhoog. Dit is zeker handig als je minder oppervlakte hebt in je tuin. Bij ons groeien daar paarse spekbonen. Dat is een soort eetbare blauweregen. Het ziet er ook nog eens mooi uit, met eerst bloemetjes en daarna de paarse lange bonen. Feestelijk thuiskomen dus! En dit staat wel 4-5 maanden lang in bloei. Je kunt ook een tweede keer zaaien (in mei en augustus een tweede keer), dan geniet je er nog langer van!

Wat we nu allemaal verbouwen in de moestuin? Nou bijvoorbeeld sla, peulen, tomaten, kruiden, broccoli, paprika, en nog veel meer. En dat allemaal aan huis, in de zelf verbouwde tuin!

Boerderij in rijtjeshuis

Je kunt de moestuin-avonturen van Lisa Moll ook volgen via haar instagram account! Op dit moment is Lisa haar achtertuin aan het verbouwen, om nóg meer moestuinplanten kwijt te kunnen. En daarnaast een mooie ruimte voor haar kippen te hebben. Lisa deelt regelmatig leuke tips met ons, dus meld je aan voor de Genoeg nieuwsbrief als je niks wilt missen.

Foto boven bericht: Rachel Claire via pexels.

Lisa maakte van haar rijtjeshuis een boerderij

Lisa (28) woont in een doorsnee Nederlands rijtjeshuis, in het groene hart tussen Utrecht en Amsterdam. Alleen is er inmiddels niet veel meer ‘doorsnee’ aan de manier waarop Lisa daar samen met haar partner woont. Het rijtjeshuis toverde ze namelijk om tot een boerderij, inclusief moestuin, kippen en een eigen supermarkt.

Klein begonnen

Inmiddels heeft Lisa een behoorlijk moestuin maar ze begon, net als de meesten, een stuk kleiner. Lisa: ‘Ik begon in de achtertuin met één moestuinbak. Doordat ik het leuk vond om te doen, groeide vanzelf de tijd die ik eraan besteedde. En zo is mijn moestuin uiteindelijk uitgegroeid tot de boerderij die het nu is.’ Hoe dat er nu uitziet? ‘In de achtertuin wonen de kippen en staat nog steeds de grote moestuinbak. De voortuin staat vol met grote bakken en emmers met groenten en fruit. Daarnaast heb ik sinds 3 jaar ook twee extra stukken moestuin dichtbij huis.’ In totaal heeft Lisa zo maar liefst 70 vierkante meter aan moestuin.

‘We eten het hele jaar van de oogst uit onze moestuin.’

– Lisa Moll

Supermarkt aan huis

Om het hele jaar van de oogst te kunnen genieten, is Lisa inmiddels expert geworden in het bewaren van groenten en fruit. Zo maakt ze gebruik van onder andere inmaken en wecken. Lisa: ‘Het inmaken heb ik van mijn moeder geleerd. Zij had vroeger een jam kraampje op de markt en de producten maakte ze zelf aan huis. De andere technieken heb ik mezelf aangeleerd via youtube en vooral door veel te proberen.’

Met alle ingemaakte en geweckte groenten vult Lisa een hele kamer in haar huis. ‘De kamer staat vol met stellingkasten die van boven tot onder gevuld zijn. Dat is onze supermarkt. Het is bedoeld om zelf het jaar rond van te kunnen eten. Daar is wel een behoorlijke voorraad voor nodig maar het lukt! En natuurlijk delen we ook met vrienden en familie, dat vind ik alleen maar leuk om te doen.’

In deze video op Lisa’s Youtube-kanaal legt ze de verschillende conserveer methodes verder uit.

Nieuwe conserveertechniek: pressure cannen

Een andere techniek die Lisa ontdekte en veel gebruikt is pressure cannen. Ze is hier erg enthousiast over: ‘Dit is de enige techniek waarbij je groenten, maar ook vlees en vis kunt conserveren zonder risico op botulisme, een gevaarlijke bacterie. Bij de andere technieken moet je eten bijvoorbeeld nog 10 minuten verwarmen voordat het gebruikt kan worden. Bij pressure cannen hoeft dat niet. De bonen kunnen zo koud in de salade.’

Volgens Lisa past deze techniek ook goed bij de tijdsgeest: ‘Veel mensen willen duurzamer leven en meer zelfvoorzienend zijn. Daar past pressure cannen goed bij omdat het makkelijk en veilig is.’ Lisa biedt inmiddels een eigen cursus pressure cannen aan.

16 eieren per week

Ook de 3 kippen op Lisa’s boerderij in een rijtjeshuis leveren haar veel op: ‘We hebben nu 3 kippen waarvan één erg enthousiaste, waardoor we wel 16 eieren per week hebben.’ Neemt dat niet veel ruimte in? Lisa: ‘Wij hebben krielkippen, die zijn iets kleiner waardoor ze ook minder ruimte nodig hebben. Maar de deur van het hok staat eigenlijk altijd open zodat ze door de hele tuin kunnen. Behalve in de moestuin, die is afgeschermd met een hekje.’

En de overige uitgaven? ‘Het hok is tweedehands en hebben we zelf nog aangepast met kit tegen bloedluis. Het voer kost zo’n 15 euro per ruime maand. We moeten soms poep wegvegen maar daar tegenover staat dat de kippen alle onkruid weghalen. Een mooie deal, als je het mij vraagt! We halen de kosten er ruim uit met alle eieren én de gezelligheid die de kipjes opleveren.’

‘Ik wil anderen inspireren om ook zelf groenten en fruit te kweken, eten en bewaren.

– Lisa Moll

Leven van de moestuin

Inmiddels kan Lisa rondkomen van haar werk met de moestuin: ‘Het is niet ruim maar voor mijn manier van leven is het genoeg. Ik ben graag thuis en daarnaast bespaar ik natuurlijk veel op boodschappen.’ De enthousiaste boerin loopt inmiddels bijna altijd in een tuinbroek met laarzen. Lisa: ‘Vanaf halverwege juni kom ik nooit met lege handen terug uit de moestuin. Ik leef in mijn moestuin en in de keuken.’

Tijdens haar studie leerde ze filmen en monteren en ze legt haar werk met de moestuin op die manier vast: ‘Via mijn kanalen probeer ik zo anderen te inspireren om zelf groenten en fruit te kweken, eten én bewaren.’

Lessen van Lisa

Welke lessen heeft Lisa voor beginners in moestuinieren? Lisa: ‘In het begin moet je veel leren en ontdekken, dat kost tijd. Kijk naar wat voor jou nu mogelijk is en begin daarmee. Een paar plantjes kan al genoeg zijn. Vind je dat leuk? Bouw dan stapje voor stapje uit. En ook belangrijk: focus op dingen die goed gaan. Fouten maken hoort er nou eenmaal bij. En dan is er ook nog het weer waar je geen invloed op hebt, dus wees blij met de gewassen die wél goed groeien.’

Meer weten?

Lisa maakt regelmatig content via haar youtube kanaal en website. Ook biedt ze cursussen aan voor wie zelf wil gaan conserveren.

Upcycle fail: dakje van drankpakken

Van oude drankpakken maak je gratis en heel makkelijk een waterdicht dakje. Bijvoorbeeld voor op een houthok of een klein gebouwtje. Redacteur Ilse bekleedde er de gereedschapskist in haar moestuin mee.

*Update een half jaar later: het dakje dat jaren mee moest gaan, valt al vóór de winter uit elkaar.*

Continue reading “Upcycle fail: dakje van drankpakken”