Knopen slijten hun leven vaak in een grote pot of schaal, zelden mogen ze pronken met hun schoonheid. Terwijl ze zo mooi zijn! Tijd dus om ze te gebruiken. Om te laten zien hoe leuk je iemand vindt, bijvoorbeeld.
Of ze nu in ver weg wonen of om de hoek: voor iedereen kun je een vriendschapsarmbandje maken. Zo’n gedeeld symbool is een kostbaar geschenk. Je maakt de armbandjes eenvoudig met de schatten uit je knopendoos. Want ja, je knipt ze trouw van afgedankte kledingstukken, maar er iets mee doen is weer een ander verhaal. Hier heb je zo’n verhaal om ze te gebruiken.
1. Kies knoopjes die je mooi bij elkaar vindt passen en leg ze op volgorde van verwerking. Omdat je twee dezelfde armbandjes gaat maken, moet je het dubbele aantal knopen kiezen. Waarschuwing: alleen al aan het uitzoeken en combineren kun je veel plezier beleven!
2. Vouw een draad van ca 70 cm dubbel en maak een knoop. Dit lusje wordt de sluiting van je armband, dus maak het groot genoeg, zodat de laatste knoop van je armband erdoorheen past.
3. Rijg de knopen aan de draden. Zorg dat de draden steeds aan de achterkant van de knoop uitkomen.
4. Na elke knoop maak je een knoopje in de draden, zodat de knoop mooi op zijn plaats blijft.
5. Als je armbandje lang genoeg is, leg je een laatste knoopje in de draden aan de achterkant van de laatste knoop (zie foto) en knip je de draden kort af. Nu is je eerste armbandje klaar. Dat is voor jezelf. Maak er nog zo een voor je vriend of vriendin.
Dit artikel van Heleen en Roos van der Sanden verscheen eerder in Genoeg 125.
Wil jij aan de slag met het conserveren van groenten en fruit? Zeker voor mensen met een moestuin kan dit ideaal zijn: door producten te conserveren kun je ze langer bewaren en ook in de wintermaanden genieten van de oogst. Toch kan conserveren ook een nadeel hebben, niet alle bacteriën worden namelijk gedood tijdens het conserveerproces. Dit is wel zo bij de nieuwe conserveertechniek Pressure Cannen. De voordelen op een rijtje!
Waarom conserveren?
Door te conserveren verleng je de houdbaarheid van producten. Hierdoor blijven seizoensgebonden producten het hele jaar bruikbaar. Bovendien behouden ze hun voedingswaarde en smaak, waardoor je met geconserveerde groenten en fruit het hele jaar door lekkere én voedende maaltijden kunt maken.
Conserveringstechnieken variëren van inmaken, wecken en fermenteren tot vriesdrogen en invriezen. Welke je kiest hangt bijvoorbeeld af van het product dat je wil conserveren en de beschikbare middelen. Iedere techniek heeft zo zijn eigen voor- en nadelen. Zo heeft fruit een hoge zuurgraad en kun je dit daardoor makkelijk en veilig inmaken met bijvoorbeeld suiker. Groenten, vlees en vis hebben een lagere zuurgraad, waardoor er bij inmaken kans is op de botulisme bacterie. Hiervoor kun je beter andere technieken gebruiken. Zelf fermenteren is ook steeds populairder en zorgt er ook voor dat voedsel langer houdbaar is.
Wat is pressure cannen?
Een nadeel van bijvoorbeeld wecken is dat deze technieken de zogenaamde botulisme bacterie niet doodt. Hierdoor moet je voedsel voor consumptie eerst nog 10 minuten verhitten. Met de nieuwe conserveertechniek pressure cannen hoeft dit niet. Deze techniek zorgt er namelijk voor dat álle bacteriën, dus ook botulisme, gedood worden door het te verhitten tot een temperatuur van 121 graden. Water kookt al bij 100 graden, waardoor je deze temperatuur zelf niet kunt halen bij het koken en conserveren van producten. Pressure cannen is dan ook de enige methode waarmee je voedsel met een laag zuurgehalte veilig kunt conserveren.
Wat heb je nodig?
Voor pressure cannen heb je een speciale pan nodig: een pressure canner. Deze kan op hoge druk voedsel conserveren. De potten met bijvoorbeeld groenten erin gaan in zijn geheel in de pan en worden zo verhit. Door de hoge druk krijg je een hoge temperatuur (121 graden) in de pot. Zo gaan alle bacteriën dood. Tijdens het afkoelen tot kamertemperatuur trekken de potten vacuüm, waardoor er ook geen andere bacteriën bij kunnen. Zo is dit een heel veilige manier van conserveren. Dit heb je verder nodig:
Een pressure canner*
Een glastang: hiermee kun je de (hete) potten veilig in en uit de pan halen
Glazen potten, mason jars worden hiervoor aangeraden
Eventueel een trechter om de producten in de potten te krijgen
En de inhoud, bijvoorbeeld vlees, vis en groenten zijn ideaal om te pressure cannen
Video van Lisa Moll waarin ze uitlegtwat pressure cannen is
2 recepten om te pressure cannen
Heb jij een pressure canner in huis of wil je hiermee aan de slag? Lisa Moll werkt regelmatig met pressure cannen en is hier heel enthousiast over. Zij deelt 2 recepten met ons die je kunt gebruiken voor het pressure cannen. Zoals een babyhapje met groenten en een lekkere pastasaus met groenten. Beiden kun je na het maken dus lekker lang bewaren!
Recept 1: babyhapje met wortel
1. Was en schil de wortels
2. Kook de wortels zacht in water
3. Pureer de uitgelekte wortels in een blender of met een staafmixer
4. Vul de hete potten en houd 2,5 cm vanaf boven vrij
5. Verwijder luchtbellen met een houten stokje
6. Maak de rand schoon met een schone vochtige doek en draai de deksel er vingervast op
7. Pressure can-tijden voor kleine potten of ‘pints’ is 25 min op 10 psi.
Recept 2: spaghettisaus met groenten
Zie de afbeelding hieronder voor dit recept:
Aan de slag?
Wil jij meer weten over pressure cannen of wil je dit eens uitproberen? Lisa Moll van Boerderij in een rijtjeshuis kan je er alles over vertellen. Zij biedt een handige online cursus pressure cannen aan. Hierin leer je alles over pressure cannen en maak je deze techniek helemaal eigen. Zo kun je er binnenkort zelf mee aan de slag!
Wil jij een pressure canner aanschaffen? Je kunt nu bij Lisa een pressure canner aanschaffen uit Nederland, zodat je niks uit het buitenland hoeft te halen. Dit kan op de website www.pressurecanning.nl. Daar kun je via Lisa Moll een pressure canner bestellen, die volgend seizoen bij jou geleverd wordt.
*let op: een pressure canner is iets anders dan een pressure cooker. Die laatste is geschikt om te koken maar niet tot de temperatuur van een pressure canner, namelijk 121 graden. Een pressure cooker is dus niet geschikt om producten mee te conserveren.
Duurzaamheid en huisdieren – gaan die twee samen? Natuurlijk is de meest duurzame optie om helemaal geen huisdier te hebben maar dat is nogal ingrijpend en bovendien brengt een huisdier veel voordelen. Van knuffelen met onze huisdieren worden we gelukkig en met bijvoorbeeld een hond kom je ook nog eens lekker veel buiten. Op woensdag 4 oktober is het Dierendag, daarom delen we een aantal duurzame cadeau-ideeën voor je geliefde huisdier. Ook leuk om samen met kinderen te maken en geven!
Duurzame Dierenwinkel
Misschien wil je iets kopen voor je huisdier en hierbij een bewuste keuze maken. Denk aan een halsband, speeltje of eten. Het uitzoekwerk kan dan behoorlijk wat tijd in beslag nemen. Ken je de Duurzame Dierenwinkel al? Zij doen het uitzoekwerk voor jou en bieden alleen duurzame producten aan in hun online winkel. Ze kijken hierbij onder andere naar het materiaal, de kwaliteit, het productieproces, gezondheid en verpakking. Koop je dus iets van de Duurzame Dierenwinkel, dan weet je dat je een bewuste keuze maakt!
DIY hondenspeeltjes
Je kunt natuurlijk ook zelf aan de slag gaan. Een hondenspeeltje is eenvoudig gemaakt. Heb je bijvoorbeeld nog een oude sok liggen? Dan kun je deze mooi gebruiken als speeltje voor je hond! Stop er iets in dat ritselt, zoals een stuk oude krant of een oud plastic flesje (waar nog geen statiegeld op zit). Maak bovenin de sok een knoop, zodat het er niet uit kan. Met dit speeltje heeft je hond gegarandeerd plezier.
Ook leuk voor honden: zelf een puzzel maken met brokjes erin. Honden houden van speurwerk met hun neus, dus een puzzel met brokjes erin heeft zeker succes. De puzzel maak je bijvoorbeeld met een oude doos, een paar lege wc-rolletjes en wat proppen oud papier. Doe alle spullen in de lege doos en verstop de brokjes ertussen. Bijvoorbeeld in de wc-rolletjes die je rechtop zet, of opgerold in het oud papier. Je kunt natuurlijk ook andere spullen die je nog hebt liggen hiervoor gebruiken. Zet de doos voor je hond neer en aanmoedigen maar!
DIY mandje voor katten
Katten houden ervan om hoog te zitten of liggen. Zo hebben ze goed overzicht over hun ‘territorium’ (jouw woonkamer). En wist je dat je zo’n hoog mandje eenvoudig zelf kunt maken? Je hebt er zelfs geen nieuwe spullen voor nodig. Een oud, stevig mandje en een kleedje is voldoende. Eventueel kun je deze items bij een kringloop scoren. De mand schroef je met de bodem vast aan de muur, met minimaal 2 schroeven voor de stevigheid. Zorg ervoor dat het mandje goed bereikbaar is voor je kat, bijvoorbeeld vanaf de grond, een kast of de bank. In de mand leg je een kleedje en voilà: de nieuwe favoriete hangplek van jouw kat is gebouwd.
DIY voor knaagdieren
Knaagdieren zoals konijnen en cavia’s zijn dol op hooi, stro en bladgroenten. Natuurlijk kun je het eten in hun verblijf leggen maar je kunt er ook een uitdagend bakje van maken. Hiervoor heb je niet veel nodig: wat hooi of andere eten, en een lege keukenrol. In de keukenrol knip je wat kleine gaten door de rol eerst dubbel te vouwen. Na het knippen van de vormen, vouw je de keukenrol weer uit en hierin stop je het hooi of de bladgroenten. Eventueel kun je het rolletje met een touw ophangen, waardoor het voor je knaagdier nog uitdagender wordt om het eten eruit te halen. En het ziet er ook nog eens een stuk leuker uit!
Kombucha is een verfrissend drankje dat bekend staat om zijn probiotische eigenschappen. Deze gefermenteerde thee kun je tegenwoordig op veel plekken krijgen, al is het aan de prijs. Voordelig en leuker is het natuurlijk om het zelf te maken. Iets minder bekend (maar zeker niet minder lekker) is waterkefir. Ook dit gefermenteerde drankje wordt steeds populairder en kun je eenvoudig zelf maken. Wij delen enkele tips en recepten.
Wat is kombucha
Kombucha is een gefermenteerde theedrank die wordt gemaakt door gezoete thee te mengen met een Kombucha-zwam van bacteriën en gisten. De suiker in het mengsel voedt de zwam, die de suiker vervolgens omzet in probiotica, zuren en vitaminen. Zo ontstaat een bruisende, lichtzure drank. Een Kombucha-zwam kun je bijvoorbeeld gratis krijgen van iemand die ook zelf Kombucha maakt, of je kunt het online bestellen.
Wat is waterkefir
Bij kefir denk je misschien aan het bekende melkkefir dat een beetje op yoghurt lijkt. Waterkefir lijkt meer op een lichtbruisende limonade en komt qua smaak in de buurt van kombucha. Je maakt de drank met kefirkorrels en het is net als kombucha een gefermenteerde en frisse drank. Waterkefirkorrels kun je eenvoudig online bestellen of bij sommige biologische winkels kopen. De korrels vermenigvuldigen zich dus als je eenmaal zelf begonnen bent, kun je ook gaan uitdelen.
Het alcoholpercentage in beide drankjes is lager dan 0,5 procent en is officieel dus verwaarloosbaar. Met de recepten hieronder heb je een basis om te beginnen, waarna je zelf verder kunt gaan experimenteren met de ingrediënten en verhoudingen.
Gezonde darmen, gezond leven
Er wordt steeds meer bekend over het belang van onze darmen op onze algehele gezondheid. De darmen worden ook wel ons ‘tweede brein’ genoemd en dat is niet voor niks. Zo bevatten ze ontzettend veel microbiomen, die zijn op veel manieren belangrijk voor onze algehele gezondheid. Een verstoord microbioom kan vervelende klachten geven zoals een lage weerstand, vermoeidheid en ‘hersenmist’. Door goed voor je darmen te zorgen, zorg je dus goed voor je mentale én fysieke gezondheid. Hoe kun je dat doen? Onder andere door te kiezen voor gezonde voeding. Probiotische bacteriën helpen hierbij en zitten in kombucha en kefir, maar bijvoorbeeld ook in zuurkool, olijven, wortels en zoete aardappels.
Basisrecept voor kombucha
Voor het maken van kombucha heb je 5 ingrediënten nodig: water, groene of zwarte thee, suiker, wat bestaande kombucha (of appelazijn) en een kombucha-zwam, ook wel ‘scoby’ genoemd. Na het fermenteren kun je het drankje eventueel nog verder op smaak brengen met fruit en kruiden.
Ingrediënten:
1 liter water
5 gram groene of zwarte thee
100 gram liefst biologische kristalsuiker
100 milliliter kombucha (of appelazijn) van de supermarkt
1 kombucha-zwam, ‘scoby’
Bereiden:
Breng 250 milliliter water aan de kook in een pan en laat hierin de theebladeren 15 minuten trekken.
Verwijder de thee en los de suiker op in het theewater.
Schenk het theewater in een weckpot (1,5 liter) en schenk hier de rest van het koude water bij, het water is dan lauw.
Schenk de kombucha (of appelazijn) bij de zoete thee in de pot en leg daarna de kombucha-zwam er voorzichtig in.
Sluit de pot af met een dunne (kaas)doek en een elastiekje, zo kan er wel zuurstof bij de drank maar geen stof of (fruit)vliegen.
Laat het geheel 7 tot 14 dagen fermenteren op kamertemperatuur op een donkere plek
Proef na deze tijd of de kombucha al lekker is. Hoe langer je de boel laat fermenteren, hoe zuurder het wordt en hoe minder suiker er overblijft.
De gegroeide zwam(men) haal je er voorzichtig uit, met een beetje van de drank. Zo blijft het goed en heb je wat kombucha voor een volgend brouwsel. Dit kun je in een pot bewaren, meteen nieuwe kombucha mee maken, of natuurlijk weggeven.
Zeef de rest van de kombucha met een plastic zeef, giet het drankje daarna in glazen flessen en sluit af. Zet in de koelkast om te bewaren.
Basisrecept voor waterkefir
Voor het zelf maken van waterkefir heb je slechts 3 ingrediënten nodig: water, waterkefirkorrels en suiker. Voor extra smaak kun je wat zoete, gedroogde, ongezwavelde vruchten toevoegen. Bijvoorbeeld een vijg, abrikoos, dadel, enz. Je kunt ook een schijfje biologische citroen toevoegen.
Ingrediënten:
200 milliliter (bron)water
20 gram korrels
10 gram biologische (riet)suiker
Bereiden:
Doe alle ingrediënten in een weckpot bij elkaar en roer zodat de suiker goed oplost.
Sluit de pot af met een doek en elastiek en zet deze op een plaats met kamertemperatuur.
Laat het drankje 2 dagen staan.
Optioneel: haal de vruchten eruit (dit is GFT-afval) en pers eventueel een halve citroen door de drank (als je niet al een schijfje erbij hebt gedaan).
Giet de kefir af door een plastic zeef, bijvoorbeeld in een mengkom. Daarna giet je de drank in glazen flessen. Sluit af en zet in de koelkast.
De kefirkorrels blijven achter in de zeef. Deze spoel je af onder stromend water en kun je opnieuw gebruiken.
Aan de slag
Waterkefir is dus iets sneller klaar dan kombucha. Bij beide drankjes wordt de suiker omgezet maar er kan een klein beetje restsuiker achterblijven. Hiervoor geldt: hoe langer je het drankje laat staan, hoe zuurder de smaak wordt en hoe minder suiker erin zit. Dat is een kwestie van uitproberen en kijken wat je zelf het lekkerst vindt. Je kunt naar smaak variëren met de verhoudingen en ook kleinere of juist grotere porties maken. Proost!
Oude landkaarten zijn dierbare souvenirs van vakantiereizen. En ze kunnen nog licht geven ook – als je ze als landkaartlamp een plek geeft bóven de tafel in plaats van erop. Zo promoveren ze van sta-in-de-weg op zolder tot blikvanger in je kamer.
Je hebt nodig voor 1 landkaartlamp:
2 stukken landkaart (of ander stevig papier) van 50 X 76 cm
stanley- of ander scherp mes
potlood
liniaal
plakstift
doosje langwerpige kraaltjes
doosje ronde kraaltjes
rolletje stevig nylondraad
oude cd die kapot mag
fitting, lamp en snoer. Gebruik een lamp die niet heet wordt, ee =n spaar- of ledlamp
vouwbeen, brievenopener of schaar
hamer en 1 dun spijkertje
Aan de slag!
Je maakt de vouwlamp met wat geduld, het vouwschema en de uitgebreide werkbeschrijving in Genoeg 138. Dit nummer verschijnt op 14 september.
